Jezus zegt ergens: ‘Het koninkrijk van God lijkt op zuurdesem, die door een vrouw in drie zakken meel werd vermengd, tot alle meel doordesemd was.’ Een enkele zin en weer niet eentje waardoor je meteen van je stoel valt. En toch zitten er 5 verrassingen in.

Wat is dat ‘koninkrijk van God’ eigenlijk? Joden geloofden dat er ooit een nakomeling van David zou komen, de zogeheten messias, die Israël zou bevrijden en een nieuw rijk van vrede zou stichten. Heel concreet en aards, gewoon in Israël, met een menselijke koning en na een serie gevechten met de bezetters. Gods wil gebeurt dan, God regeert daar, vandaar: koninkrijk van God. Je kunt het ook vertalen als: regering van God.

Het proces daarnaartoe noemt Jezus desemen. Zuurdesem is een papje bloem en water dat vanzelf gaat gisten en waarmee je je brood luchtiger kunt krijgen. Het Oude Testament hamert erop, dat je op Pesach het nergens in het hele land gevonden mag worden. Dat is namelijk de mooiste tijd van het jaar, en dan moet het weg: het werd geassocieerd met besmetting.

1. Maar nu zegt Jezus dus dat het mooiste wat ze zich kunnen voorstellen, Gods koninkrijk, juist werkt als… een virus, zouden wij zeggen. Wat wij onzuiver vinden of vies, iets wat wij liever verwijderen, dat hoort bij die nieuwe toekomst van God. God wil blijkbaar niet schiften, maar mengen.

2. Dat is nogal een verrassing. En een tweede is dat een vrouw dit doet. Zij heeft hier de rol van de messias, eigenlijk zelfs de rol van God zelf, want wie anders zorgt ervoor dat zijn rijk zich verspreidt en gemengd wordt? Maar geen Jood had zich ooit de messias als een vrouw voorgesteld of vergeleek God ooit rechtstreeks met een vrouw.

3. Bovendien is dat zuurdesem nogal… stilletjes. De messias werd gezien als een generaal, die net als zijn voorvader David met veel wapengekletter de vijanden zou verdrijven. Maar zuurdesem is onzichtbaar, het werkt mysterieus en onnavolgbaar. Komt Gods koninkrijk misschien voorzichtig, subtiel, stilletjes?

4. Plus een vierde verrassing, want Gods koninkrijk werd gewoonlijk gezien als een eindstadium, maar zuurdesem is eerder een middel tot iets groters. Het hoort bij een proces. Het was logischer geweest als Jezus had gezegd dat Gods rijk een feest is, maar nu zegt hij dat het de voorbereiding van een feest is. Het is niet iets ver weg, maar het is nu al gaande.

5. Want dat is de laatste verrassing. Drie zakken meel – Jezus gebruikt een maatsoort die staat voor in totaal zo’n 38 liter – dan komt er een groot feest aan. Een bruiloft is eigenlijk de enige situatie dat een vrouw in die tijd zoveel zou gebruiken. We leven nu dus in een tijd waarin we toeleven naar een bruiloft. Leven is desemen. Leven is feestartikelen voorbereiden.