Het lijkt een parodie op Powerpoint. Hierom hebben mensen zo’n hekel aan dat programma: de chaotische opzet, eindeloze rijtjes bulletpoints, nutteloze toevoegingen, veel te veel tekst.

In deze column laat ik schoonheid zien, maar deze keer dus iets lelijks. En geen parodie: de Amerikaanse inlichtingendienst NSA gebruikte dit echt bij hun interne opleidingen. Het is ‘top secret’, zie je rechts onderaan, maar medewerker Edward Snowden nam het mee op zijn usb-stick en nu verkneukelden ons: juist de organisatie met het meest geavanceerde programma ooit, de PRISM Collectie, gebruikt zulke potpourri-slides…

Misschien zegt het iets over de NSA-medewerkers. In dictaturen is schoonheid een van de eerste slachtoffers. De technocraten van PRISM hebben slechts oog voor hun ene opdracht: zo veel mogelijk internetverkeer van argeloze burgers stelen.

Want lees de inhoud van deze slide: links sites die jij en ik dagelijks gebruiken, rechts wat daarvan allemaal automatisch wordt gekopieerd. De NSA bezit al je zoekopdrachten, mails en verstuurde documenten.

Zo gezien is deze slide ook een parodie op de christelijke dogmatiek. Julian Assange, de zelf niet gelovige voorman van Wikileaks, merkte dat onlangs scherpzinnig op: “De Westerse beschaving heeft een god gemaakt – de god van de massa-surveillance. Een god is alomtegenwoordig, alwetend en almachtig. Een god weet het of je leeft volgens zijn regels. We hebben gemerkt dat de nationale veiligheidsdiensten de overgrote meerderheid van onze communicatiestromen doornemen.”

De ware God is de grootste privacyschender van allemaal, laten we wel wezen. Je kunt je engelen voorstellen die elkaar ook opleiden met dit soort slides. ‘Ze’ weten alles van ons. Het grote verschil is dat de ware God wel met deze informatie kan omgaan en zijn geheugen niet gestolen kan worden. Dat zijn ‘hemelse schatten’, zou Jezus zeggen, en de hemelpoort is nog nooit gehackt.

Deze slide is een geloofsbelijdenis. Er wordt beleden: wij hebben iets nodig dat op een god lijkt om ons te beschermen, een god moet ons redden – laten we zelf die god maken. Dat verhaal heb ik eerder gelezen. En dat liep niet gezellig af.

Eerder gepubliceerd in De Nieuwe Koers, oktober 2015.