Gisteren is Jezus gestorven. Morgen zal hij opstaan. Maar vandaag is het Stille Zaterdag. En we aarzelen. Zal het inderdaad gebeuren? Leeft Jezus echt wel?

Jezus sterft voortdurend en overal. Ik denk aan de oorlog in Joegoslavië, die toch deels een godsdienstoorlog was. En toch. Toen de oorlog uitbrak, werden pater Ivo Markovic en zijn medebroeders in hun klooster in Sarajevo gegijzeld. De Servische soldaten vertelden hoeveel moslims ze al hadden vermoord. Deze christenen schepten erover op en schaamden zich niet. Toen hij dat hoorde, besloot Markovic samen met zijn bejaarde vader rond te gaan trekken, van dorp tot dorp, dwars door de militaire linies, om bij iedereen aan te dringen op vrede, ongeacht hun achtergrond.

Het leek te werken – tot zijn vader werd vermoord door een moslim-militie in hun geboortedorp Šušanj, evenals acht andere familieleden en tientallen andere dorpelingen.

In een interview vertelt hij erover: ‘Ik was diep, diep geschokt. Ik voelde pijn, vragen, protest, zelfs naar God. Ik twijfelde ook aan mijn werk. Alles wat ik had gedaan, had ik misschien verkeerd gedaan. Misschien had ik juist mensen moeten helpen zichzelf te beschermen. Was ik misschien zelfs medeverantwoordelijk voor de dood van al deze mensen omdat ik zo naïef in vrede had geloofd? Ik overwoog dat ik, net als Che Guevara of sommige priesters die de wapens hadden opgenomen, ook naar Bosnië moest gaan en helpen mijn mensen te beschermen.’

Maar in de dagen erna groeide een nieuw idee in hem. Hij riep het studentenkoor bij elkaar. Die zondag zouden ze in de plaatselijke moskee zingen. Het was een handreiking die beide partijen diep ontroerden.

Later reisde hij naar het huis waar hij was opgegroeid: ‘Er woonden nu moslims in mijn oude huis, en toen ik vertelde dat ik hier was opgegroeid, schrokken de kinderen en ze riepen: een ustaša, een ustaša! Iedereen was verbijsterd. Het was al jaren geleden sinds ze iemand van de andere partij gezien hadden. Maar na deze eerste minuten ontdekten we elkaars menselijkheid, we gingen zitten en dronken koffie. Sindsdien bezoek ik ze regelmatig.’

In het huis van zijn broer woonde nu een oudere moslim-vrouw. Toen Markovic aan kwam gelopen, stond ze buiten met een geweer in de aanslag en een sigaret in haar mond. Maar hij zei kalm: ‘Oma, u gaat me niet doden. Maak liever een kop koffie voor me.’ Ze staarde hem aan, liet toen haar geweer zakken, liep naar binnen en gaf hem koffie. Ze vertelde over haar eenzaamheid, over het huis dat ook zij was verloren, over haar zoon die nooit was teruggekeerd uit de oorlog.

Toen Markovic een maand later weer kwam, zei ze: ‘Jou hier zien, dat maakt me minstens zo blij als dat mijn eigen zoon naar huis zou terugkomen.’

Jezus sterft voortdurend en overal, maar hij staat ook voortdurend en overal op. Vandaag is het Stille Zaterdag. En we aarzelen. Zal het inderdaad gebeuren? Leeft Jezus echt wel? De beste aanwijzing die we hebben zijn verhalen als van Markovic, of eenvoudigweg ons eigen verhaal, waar we op de raarste momenten toch iets van nieuw leven zien bloeien.