Denkstof is terug. Maar anders. De vragen van jongeren aan BEAM zijn niet veranderd, de filmpjes die het EO-jongerenplatform maakt wel. Een gesprek met presentator Joram Kaat en ‘huistheoloog’ Reinier Sonneveld. ‘Een volwassen gelovige kent de verleiding van het niet-gelovig zijn.’

(Rien van den Berg, Nederlands Dagblad)

De internetfilmpjes van Denkstof behandelen al jaren vragen van christelijke jongeren. Toch heeft BEAM, het succesvolle digitale jongereninitiatief van de Evangelische Omroep, de opzet veranderd. De filmpjes geven niet langer het antwoord, maar informatie op basis waarvan jongeren zelf een antwoord kunnen vinden. Afgelopen week ging de eerste Denkstof nieuwe stijl online, gepresenteerd door Joram Kaat (1994), met een vaste bijdrage van ‘huistheoloog’ Reinier Sonneveld (1978). Die laatste, met zelfspot: ‘Denkstof is nadrukkelijk iets anders dan een column van Reinier.’

Wat is dat, een column van Reinier?
Sonneveld: ‘Dat je ergens vreselijk iets van vindt. In de nieuwe afleveringen van Denkstof zit een bepaalde theologische ruimte en breedte, waar we de kracht van willen laten zien.’

Zoals?
‘Bijvoorbeeld de uitzending over de hel. Een spannend onderwerp. Ik laat dan zien dat er een brede christelijke traditie is die gelooft dat er een tijdelijke straf is na het leven: de rooms-katholieke en de oosters-orthodoxe traditie. En dat er een traditie is die zegt dat die straf eeuwig is. Daarmee open je een ruimte, waarmee mensen het gesprek kunnen ingaan. Ik laat op zo’n moment niet het achterste van mijn tong zien. Wat ik zelf vind, daar gaat het niet om.’

Je bent meer coach dan prediker.
‘Ik wil proberen jongeren een beetje te begeleiden van een aangeleerd, overgedragen geloof naar een volwassen geloof. Daar hoort bij dat je meerdere opties hebt ervaren. G.K. Chesterton schreef ooit dat er twee manieren zijn om thuis te komen. De eerste manier is thuisblijven. De tweede manier is de wereld over te reizen en dan weer thuis te komen. Ik denk dat een volwassen geloof dat laatste is. Voor een deel kom je na die reis weer bij de antwoorden van je ouders thuis, maar een aantal opties heb je dan wel gezien, en serieus genomen. Volwassen geloof is … niet onvermijdelijk, het is niet de enige optie die je kent. Een volwassen geloof is getest, heeft gezocht, en gevonden. Het is een geloof dat andere opties begrijpt, en toch gecommitteerd is aan de Christus.’

‘Daar zit echt een van de passies van dit project. Veel mensen die redelijk fundamentalistisch, nee laat ik zeggen strikt opgroeien, raken daar vanaf. Om wat voor reden dan ook. Omdat ze op de universiteit van de evolutietheorie horen bijvoorbeeld, maar het kan in allerlei varianten. Ze denken dan: wat ik heb aangeleerd klopt niet, dus klopt het geloof niet. En dan helpt het inderdaad om de breedte van de christelijke traditie te laten zien, de ruimte van: hé jongens, er zijn meer opties dan dit paadje.’

Waar stelde je die vragen?
Sonneveld: ‘Ik kom uit een stadse, gereformeerd-vrijgemaakte gemeente. Veel studenten, oud-studenten…’

Een discussiecultuur.
‘Dat is echt een onderdeel van de gereformeerde traditie. Ik herinner me: op mijn vijftiende zaten we een keer de pauze door te discussiëren – dat ging weer over de hel trouwens – en dat ging onder de les door. Uiteindelijk moesten we nablijven, omdat we een les verzuimden voor een discussie over de hel. Ik herinner me ook dat ik eens een inleiding heb gehouden op de jongerenvereniging, waarin ik de volwassendoop heb verdedigd. Dat kón blijkbaar. Het was wel een beetje gek, en ook een beetje de aard van het beessie, maar het was niet heel raar. Het is minder top-down, gereformeerdendom. Dat maakt dat vragen daar gemakkelijker komen dan elders.’

‘Niets mis met zelfverzekerd geloof. Maar een volwassen gelovige die zelfverzekerd is, beseft op zijn minst dat hij altijd maar een promille zal kennen van het mysterie van God. En hij weet misschien niet van binnenuit wat het is om een niet-gelovige te zijn, maar kent de verleiding wel. Volwassen geloven is commitment. Op een gegeven moment besluit je je weg te gaan met de Christus. En dat kun je fier doen.’