close

Steven Hassan is een van de weinig ex-sekteleiders die zich losgemaakt heeft uit de greep die hij zelf mede ontwikkelde (in zijn geval de Moon-sekte) en zich ontpopte tot een vooraanstaande deskundige op dit gebied. Zijn recente BITE-model beschrijft hoe autoritaire relaties en groepen zich gedragen: ze controleren Behavior, Information, Thought en Emotions. In het Nederlands kun je dat vertalen als: controle over Gedrag, Informatie, Gedachten en Affecten, wat de afkorting GIGA oplevert, dat iets vertelt over het zelfbeeld van de betrokken leiders en groep: 

Gedrag Controle

Druk uitoefenen op waar je verblijft, met wie je omgaat, met wie je date en seks hebt, welke kleding je draagt, wat je eet, waar je je geld aan uitgeeft, hoe je je vrije tijd doorbrengt, welke beslissingen je neemt.

Informatie Controle

Bewust informatie weghouden en verdraaien, toegang tot diverse media ontmoedigen, controleren van internetgedrag en smartphone, exclusieve eigen scholen en opleidingen, omgang met voormalig leden verbieden, een buddy-systeem om persoonlijk te biechten, rapporteren van ongewenst gedrag, eigen media opzetten.

Gedachten Controle

Nadruk op wij-tegen-zij en goed-tegen-kwaad, wij-zij-denken, iemands naam en identiteit veranderen, onderdrukken en verdacht maken van twijfel en kritiek, negatieve gedachten ontkennen door te bidden, tongentaal, mediteren, hummen, ontmoedigen van kritisch denkvermogen, kritiek op de leider verbieden, een alles verklarend beeld van de werkelijkheid aanleren.

Affecten Controle

‘Negatieve’ emoties ontmoedigen en blokkeren, ‘positieve’ emoties toejuichen en oproepen, schuldgevoelens oproepen, neerbuigend beeld van mensen, eigen beoordelingsvermogen wantrouwen, love bombing eerst en later omlaag praten, grote emotionele uitersten, paranoia over ‘verraders’ en de groep verlaten.

In het model van de expertval is de controle op informatie de sturende kracht: er moet een bubbel worden gecreëerd om het testen van de overdreven beloftes en dreigingen van de expert te voorkomen. Daartoe moeten allerhande taboes, verdachtmakingen, verdraaiingen en stressoren in stand worden gehouden.

Go top