Hier een selectie van de adviezen uit mijn boek Reli detox op een rijtje. Het belangrijkste meteen maar: geduld houden. Het gaat stapje voor stapje. Je zult regelmatig het gevoel hebben dat je weer overnieuw kunt beginnen, dat hoort erbij. Mild en aardig blijven voor jezelf.

• Een beëdigd therapeut of coach zoeken, het liefst met ervaring in deze problematiek.

• Over je verhaal praten, vooral met vertrouwde mensen, en jezelf daarin mogen herhalen.

• Het verdriet toelaten over wat er niet gelukt is en wat je hebt gemist. Als de tranen komen, ze niet wegdrukken maar lekker laten, al is het de duizendste keer.

• Nieuwe vriendschappen opbouwen of oude vriendschappen herontdekken.

• Relevante films en documentaires kijken, podcasts luisteren, boeken en blogs lezen, vooral van lotgenoten en ervaringsdeskundigen.

• Dagelijks een ommetje maken.

• Op tijd naar bed, op tijd eruit (rond tienen erin, rond zeven eruit).

• Triggers verwijderen.

• Voorlopig religieuze samenkomsten, uitzendingen, boeken en heilige teksten vermijden. Pas als je je wat sterker voelt – en niet wanhopig bent – theologisch en filosofisch onderzoek gaan doen naar wat mainstream religies geloven en wat je eigen overtuiging wordt.

• Een (online) cursus, opleiding, sport of andere uitdaging zoeken (en jezelf dan niet overvragen).

• Dagelijks een van de drie dagdelen wijden aan ontspanning.

• Je niet ergens opnieuw storten, geen grote beloftes accepteren, geen nieuwe ‘goeroe’ opzoeken, maar je alleen stapje voor stapje en rustig committeren aan nieuwe groepen.

• Vriendelijk zijn voor je lijf: naar een sauna gaan, een zwembad, een beauty centre, de kapper. En je geest: de bibliotheek bezoeken, een cursus volgen, boeken kopen.

• Dankbaarheid oefenen voor wat er wel is en je concentreren op je directe ervaringen in het heden.