In religieuze kringen kan worden gemanipuleerd: leiders (van welke religie dan ook) spelen machtspelletjes, er heersen nare taboes, mensen worden de put in gepraat en beschadigd.

In mijn nieuwste boek Reli detox: Genezen van religieuze manipulatie onderzoek ik hoe dat komt, hoe religieuze gemeenschappen hun structuren gezonder kunnen krijgen en hoe je als slachtoffer kunt genezen. Dit doe ik op een religieus neutrale manier, dus het is ook toegankelijk voor wie afscheid heeft genomen van zijn of haar religieuze geschiedenis.

Een belangrijk begrip in Reli detox is de ‘expertval’, een nieuwe term om te duiden hoe deskundigheid (en dus ook religieuze expertise) kan ontsporen. Ook ontwikkel ik in het boek een het STRIK-model, waarin de eigenschappen van manipulatie en de onderlinge samenhang duidelijk wordt.

“Sonneveld kan zich uitstekend inleven in het denken van manipulator en slachtoffer. Hij pelt laag voor laag de noodzakelijke stappen af in het herstelproces, met deskundige pastorale aandacht voor ook de tegenstrijdige gevoelens. Stuitend herkenbaar en nuttig voor wie ooit met manipulatie, ook buiten religie, te maken heeft gehad of slachtoffers kent. Zijn stappenplan voor vergeving is mij nooit eerder zo concreet, praktisch en bruikbaar uitgelegd, evenals zijn checklijst voor gezonde relaties en leiders. Om boven je bed te hangen.”

(Pauline Weseman, Trouw)

“Sonneveld biedt heldere overzichten van wat religieuze manipulatie is, hoe mensen zich eraan kunnen overgeven, welke schade erdoor veroorzaakt wordt, hoe mensen zich eraan kunnen ontworstelen en weer in vrijheid zichzelf durven zijn. Het is een breed zelfhulpboek voor mensen die door hun godsdienstige opvoeding klem zijn komen te zitten… Wie in de spiegel van religieuze manipulatie durft te kijken, moet dit boek zeker lezen. Het is ook een interessant boek voor pastors van gemanipuleerde mensen.”

(Nico van der Voet, Reformatorisch Dagblad)

Het boek kun je bijvoorbeeld bij Bol bestellen, maar de plaatselijke boekhandel is natuurlijk het tofste.

En als nabrander nog enkele recensie die ik later las:

“Dit zeer goed uitgewerkte en informatieve boek gaat over ongezonde en manipulerende gemeentes en kringen en leiders. De vraag waar het om draait, is: hoe herken en erken je een dergelijke groep en hoe maak je je ervan los? Daarnaast is er aandacht voor het verwerken van zo’n (soms) traumatisch en ingrijpend gebeuren en het bevat praktische tips, vragen en herkenningspunten. Een echte aanrader, mocht je er zelf mee te maken hebben gehad, of als je mensen met deze problematiek begeleidt.” (Reveil ★★★★)

“Dit boek is belangrijk voor Vlaanderen… een verplichte must-read voor allen die verantwoordelijkheid in de kerk dragen.” (Raymond R. Hausoul, Indekerk)