Hieronder staan ruim honderd kenmerken van giftige religieuze kringen. Vink aan als je onderdeel bent van een religieuze gemeenschap waar je een unheimisch gevoel bij hebt of zelfs een heel naar gevoel. Het is ook mogelijk dat het over het verleden gaat: zet dan voor jezelf de vragen in de verleden tijd. De termen God, …
Test | Religieuze manipulatie, voor slachtoffers Lees meer »
Het model van Kübler-Ross beschrijft vijf algemeen menselijke reacties op gemis. Dat kan heel breed zijn: het missen van een huisdier, een baan, een relatie, en abstracter: toekomst, zekerheid, veiligheid, geloof. Alle vijf deze reacties zijn normaal, nodig en gezond, maar het is evenzeer normaal, nodig en gezond dat je in de loop der tijd …
Er lijkt een soort scenario te zijn voor hoe leiders vallen en terugkeren, die bij niet-religieuzen ongeveer hetzelfde verloopt als bij religieuzen. Een ceo, een burgemeester en een acteur vallen en keren terug op vergelijkbare manieren als een priester, imam of voorganger. Dit voltrekt zich in zeven fases: 1. Er gaan binnen de gemeenschap geruchten …
“Nooit doen mensen zo volledig en opgewekt het kwade, als wanneer ze handelen uit religieuze overtuiging.” (Blaise Pascal) “Hij noemde het spirituele oefeningen, maar het was gewoon dwangarbeid, onder het mom van allerlei hoogdravende woorden. Elke dag had hij wel een klusje voor ons, dit schoonmaken, dat repareren, hier even wat kopen, daar even oppassen – …
De bekendste studie over beïnvloeding is van Robert Cialdini en beschrijft zes strategieën. Dit zijn neutrale tools, die iedereen meestal onbewust gebruikt, maar gecombineerd en overdreven toegepast, veranderen ze in manipulatie. In de voorbeelden benoem ik verschillende situaties, van relatief onschuldig tot volkomen verziekt. Voet-in-de-deur is ik-moet-wel-door-want-heb-al-zoveel-gegeven. Er wordt eerst iets kleins gevraagd waar je …
Steven Hassan is een van de weinig ex-sekteleiders die zich losgemaakt heeft uit de greep die hij zelf mede ontwikkelde (in zijn geval de Moon-sekte) en zich ontpopte tot een vooraanstaande deskundige op dit gebied. Zijn recente BITE-model beschrijft hoe autoritaire relaties en groepen zich gedragen: ze controleren Behavior, Information, Thought en Emotions. In het …
Het onderwerp van mijn nieuwste boek is veel breder dan sektes, maar sektes zijn wel de meest onderzochte giftige religieuze systemen. Al in 1961 publiceerde Robert Lifton zijn (inmiddels klassieke) onderzoek naar de methodes die het communistische China destijds gebruikte en hedendaags onderzoek laat zien dat deze nog steeds worden toegepast op bijvoorbeeld islamitische minderheden. …
Religiekritiek is niet per se antireligieus. Alle grote profeten waren felle critici op de religieuze leiders in hun omgeving. Het Jodendom was een reactie op de lokale cultussen, het christendom reageerde weer op dat Jodendom, en de Islam weer op dat christendom. Zo was ook het Boeddhisme een hervormingsbeweging binnen de Vedische religies van die …
De onderstaande kenmerken passen bij mensen met een overschot aan schaamte en schuld. Als je meer dan drie vakjes aanvinkt, is dat mogelijk bij jou het geval. ❏ Ik maak zeker meer fouten dan de autoriteitsfiguren (geestelijk leiders, ouders, leidinggevende) in mijn leven. ❏ Ik heb voortdurend het gevoel dat ik tekort schiet. ❏ Ik …
Hoe het verleden je in het heden beïnvloedt kun je sterk ervaren aan je zogeheten hechtingsstijl. Hoe je je verbindt aan mensen wordt in grote mate bepaald door je eerdere ervaringen. Als daar nare dingen zijn gebeurd, ligt in je huidige contacten dan ook je ‘werkveld’. Daar kun je merken wat je patronen zijn en …